نقش مغفول مانده دهیاران در توسعه همه جانبه

یاسر نظری چگنی کارشناس ارشد حقوق جزاء و جرم شناسی امروزه به کار گرفتن نیروهای انسانی اهل فن بعنوان سرمایه ی اجتماعی به عنوان یکی از پیش شرط های لازم برای توسعه ی مناطق روستایی‌ و عشایری مطرح می باشد. نیروی انسانی دارای علم باعث انسجام، اعتماد متقابل و حس اطمینان و همبستگی در بین

یاسر نظری چگنی

کارشناس ارشد حقوق جزاء و جرم شناسی

امروزه به کار گرفتن نیروهای انسانی اهل فن بعنوان سرمایه ی اجتماعی به عنوان یکی از پیش شرط های لازم برای توسعه ی مناطق روستایی‌ و عشایری مطرح می باشد. نیروی انسانی دارای علم باعث انسجام، اعتماد متقابل و حس اطمینان و همبستگی در بین جامعه ( اعم از روستا نشین یا شهرنشین ) شده و هرگونه سهل انگاری و یا بی اهمیتی نسبت به آن منجر به کاهش مشارکت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی؛ اقتصادی و بطور کلی باعث بی اهمیتی نسبت به موضوعات حساس می شود. به کار گرفتن و گماردن افراد دارای اهلیت همه جانبه واژه ی آشنا ولی در عمل غریب است که بارها و بارها آن را شنیده ایم و شاید با تامل و تعقل و یا ساده و بی تفاوت از آن گذر کرده و می کنیم. اما باید بدانیم نیروی انسانی بعنوان یک سرمایه اصلی و استراتژیک در هر جامعه ای معنای گسترده تری از آنچه ما می اندیشیم، دارد. بدین گونه که سرمایه‌ از نظر طیف اعظیمی از مردم فقط شامل مال و ثروت و پول و دارایی نمی شود بلکه توانایی ها، استعدادها، علاقه مندی ها و حتی بینش یک فرد نیز جزو سرمایه های او به شمار می رود. «« سرمایه هایی که برای یافتن آن ها باید درکی عمیق و بینشی وسیع داشت»» یکی از سرمایه های مهم هر جامعه که از مولفه های اساسی و موثر در توسعه و ثبات، پویایی و سرزندگی آن جامعه محسوب می شود، سرمایه ی نیروی انسانی است؛ سرمایه ای که زیر بنای توسعه ی مدیریت؛تغییر و تحول؛ فرهنگی، اقتصادی و سیاسی یک جامعه محسوب می شود. اهمیت این سرمایه، به میزانی است که از آن به عنوان ثروت نامرئی یک جامعه یاد می کنند. نادیده گرفتن آن، منجر به کاهش مشارکت های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهروندان می شود و همچنین رشد آسیب ها و جرائم اجتماعی، بی اعتمادی، یاس و ناامیدی و احساس محرومیت نسبی و بسیاری از ناهنجاری ها، نتیجه ی تقلیل و فراموشی سرمایه ی انسانی در بین مردم یک جامعه است. متاسفانه در برخی از مناطق روستایی برای انتخاب دهیاران مسائلی همچون وجود طایفه گرایی و فامیل بازی، محله و خانه گردی، و مسائل متفاوت و … بر اختلافات بین اهالی برای انتخاب فرد مورد نظر دامن زده و ضمن آسیب به سرمایه های انسانی و اجتماعی، فرآیند توسعه روستا را با آسیب جدی مواجه خواهد کرد. در این پروسه غیر معقول انتخاب که نه بهتر است بگویم انتصاب دهیاران اعتماد متقابل مردم با مردم، مردم و شورا و مردم با دهیاری را دچار آسیب نموده که قسمت دردناک ماجرا این است که قطعاً جوامعی که با اینگونه انتصابات مواجهه شده اند مشارکت اجتماعی، عمل، نشاط و پویایی را به طرز قابل توجهی پایین می آورد و همین دلیل مانعی جدی بر سر راه توسعه ی روستاها و جوامع عشایری محسوب می شوند. اعضای شوراهای اسلامی اعم از روستا گرفته تا بخش بهتر آن بود که تمامی اقدامات، برخوردها، برنامه ها، تصمیمات و رویکردهای خود در انتخاب دهیاران را به گونه ای برنامه ریزی و انجام می دادند که نه تنها به مسائل موجود دامن نمی زدند بلکه موجبات کاهش و یا حذف اختلافات و جایگزینی همدلی و همراهی و صمیمیت را بیش از پیش فراهم می کردند. و اما اعضای شوراهای اسلامی روستاها و بخش ها باید آگاه می بودند که در انتصاب و انتخاب هایی که سود و زیان مردم را در پی دارد این حق مردم است که در جریان چگونگی و نحوه انتصاب و انتخاب ها قرار گرفته و نظر و خواست خود را اعلام کنند. توسعه روستایی پایدار بدون مشارکت فعال مردم و حمایت واقعی آن ها از دهیاران به ثمر نخواهد نشست و تا زمانی که مردم برای موفقیت در برنامه ها اراده نکنند هیچ اقدام و حرکتی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. پس بهتر بود که اعضای شوراهای اسلامی روستاها و بخش ها در تمام مراحل انتخاب دهیاران از مردم مشورت می گرفتند. باتوجه به گسترش علم و متدهای مورد نیاز مردمان تمام دنیا و تغییرات به وجود آمده در نحوه انتخاب و انتصاب ها در سراسر جهان شایسته بود که برای همیشه با انتخاب های سنتی خداحافظی می کردند و از دهیاران بعنوان نمایندگان دولت در جوامع روستایی ارائه برنامه می خواستند تا با شیوه کلاسیک دهیاران را مجاب به اجرای برنامه های ارائه شده در زمان بندی مناسب می نمودند تا مردم مطمعن شوند که منافع حاصل از این برنامه ها در روستا باقی می ماند و به روستائیان تعلق می گیرد و شوراها در آن هیچ نفع شخصی ندارند.